Xəbər verdiyimiz kimi, “Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında” qanuna ediləcək dəyişikliklər təhsil alan gənclərin hərbi xidmətə çağırışdan möhlət hüququ ilə bağlı yeni yaş məhdudiyyətləri tətbiq edir.

"Unikal"ın məlumatına görə, təhsil eksperti Kamran Əsədov yeni dəyişikliklərin təhsilə təsirini şərh edib. 

O bildirib ki, dəyişikliklər gənclərin təhsil hüququna müəyyən təsir göstərə bilər.

"İlk növbədə, yaş məhdudiyyətləri təhsil prosesini daha planlı şəkildə aparmağa məcbur edəcək. Tələbələr təhsil müddətlərini səmərəli istifadə etmək və proqramlarını vaxtında tamamlamaq üçün daha çox çalışmalı olacaqlar. Lakin bəzi hallarda tələbələrin təhsilinə müxtəlif səbəblərdən fasilə verməsi (maliyyə çətinlikləri, sağlamlıq problemləri, xaricdə təhsil imkanları) mümkündür ki, bu da onların hərbi xidmətə cəlb olunmasına səbəb ola bilər.

Magistratura və bakalavriat səviyyələrində yaş məhdudiyyətlərinin tətbiqi tələbələrə əlavə təzyiq yarada bilər. Bəzi tələbələr üçün bu, təhsillərini yarımçıq qoyaraq hərbi xidmətə getməyə səbəb ola bilər. Bu isə uzunmüddətli perspektivdə ölkədə yüksək ixtisaslı kadrların yetişdirilməsi prosesinə mənfi təsir göstərə bilər.
Xarici universitetlərdə təhsil alan tələbələr də bu qaydalardan təsirlənəcək. Müxtəlif ölkələrdə təhsil sistemlərinin fərqliliyi səbəbindən onların təhsil müddəti Azərbaycanda müəyyən edilmiş yaş məhdudiyyətləri ilə uyğun gəlməyə bilər. Bu, xaricdə təhsil almaq istəyənlərin planlarına ciddi təsir edə bilər", - deyə kspert qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, möhlət hüququnun məhdudlaşdırılmasının müsbət tərəfləri də var:

"Dəyişikliklər müəyyən dərəcədə hərbi xidmətə çağırış prosesində nizam-intizam yaradacaq. Sui-istifadə halları azalacaq və gənclərin hərbi xidmətdən yayınma imkanları məhdudlaşacaq. Bu da hərbi xidmətin ümumi keyfiyyətinə və gənclərin hərbi xidmətə hazır olmasına müsbət təsir göstərə bilər.
Bununla yanaşı, tələbələr təhsillərinə daha ciddi yanaşmağa təşviq edilə bilər. Çünki möhlət hüququnun yalnız bir dəfə verilməsi onların təhsil proqramlarını vaxtında və effektiv şəkildə tamamlamasını tələb edir".

Kamran Əsədov potensial problemlər və həll yollarını da açıqlayıb:

"Dəyişikliklər tələbələrin təhsil və hərbi xidmət hüquqları arasında tarazlıq yaratmağa çalışsa da, bəzi hallarda bu, əlavə çətinliklər yarada bilər. Təhsil müəssisələri və hökumət, bu dəyişikliklərin tətbiqi zamanı tələbələrə dəstək verməlidir. Məsələn:

 • Təhsil müəssisələri tələbələrin təhsil müddətini daha effektiv planlaşdırmaları üçün məsləhət xidmətləri təqdim etməlidir.

 • Xaricdə təhsil alan tələbələr üçün daha çevik yanaşmalar tətbiq edilməlidir.

 • Möhlət hüququnun istifadəsi ilə bağlı şəffaf prosedurlar yaradılmalıdır ki, tələbələr və ailələr bu hüquqlarından düzgün istifadə edə bilsinlər.

Ümumilikdə, bu dəyişikliklər həm təhsil, həm də hərbi xidmət sistemində islahatlara ehtiyac olduğunu göstərir. Təhsil hüququ ilə hərbi xidmət vəzifəsinin balanslı şəkildə qorunması üçün qanunların tətbiqi zamanı tələbələrin təhsilinə mənfi təsirlərin minimuma endirilməsi vacibdir. Dəyişikliklərin effektivliyi onların icrası zamanı yaranan problemlər və bu problemlərə uyğun həllərin necə tətbiq olunmasından asılı olacaq".