İn­san or­qa­niz­min­də­ki pro­ses­lə­rin bö­yük bir his­sə­si qan döv­ra­nı­nın bir-bi­ri ilə bağ­lı olan həd­dən ar­tıq mü­rək­kəb qu­ru­lu­şu sa­yə­sin­də baş ve­rir. Qan döv­ra­nı sis­te­mi in­san or­qa­niz­min­də­ki təx­mi­nən 100 tril­yon hü­cey­rə­ni bir-bir gə­zə­rək qi­da­lan­dı­ran da­mar­larşə­bə­kə­si­dir. Bu fə­sil­də ürək, da­mar­lar və qan ki­mi başÂ­qa bir çox his­sə­lər­dən iba­rət olan bu komp­leks sis­tem­lə bağ­lı in­sa­nın üzə­rin­dədü­şün­mə­si la­zım gə­lən möv­zu­la­ra to­xu­na­ca­ğıq.

Bü­tün can­lı­lar­da hü­cey­rə­lə­rə qi­da mad­də­lə­ri­nin da­şın­ma­sı, ar­tıq mad­də­lə­rin or­qa­nizm­dən kə­nar­laşÂ­dı­rıl­ma­sı və nə­fəs­ləalı­nan qaz­la­rın hü­cey­rə­lə­rəçat­dı­rıl­ma­sı ki­mi eh­ti­yac­lar qan döv­ra­nı ilə da­şı­nan mad­də­lər va­si­tə­si­lə ödə­ni­lir.İn­san­lar­da bü­tün bu pro­ses­lə­ri hə­ya­ta ke­çi­rən ma­ye isə"qan"dır.Ayaq bar­ma­ğı­nı­zın ucun­da­kı bir də­ri hü­cey­rə­sin­dən gö­zü­nüz­də­ki xü­su­si bir to­xu­ma­nın hü­cey­rə­si­nə qə­dər or­qa­niz­mi­niz­də olan bü­tün hü­cey­rə­lə­rin qa­na eh­ti­ya­cı var.

Qan or­qa­niz­mi bir nəq­liy­yat şə­bə­kə­si ki­mi əha­tə edən da­mar­la­rın için­də axır və in­san or­qa­niz­mi­nin hər bir nöq­tə­si­nə baş çə­kən uc­suz-bu­caq­sız ça­ya bən­zə­yir. Bu çay or­qa­nizm­də­ki sə­fə­ri bo­yun­ca hü­cey­rə­lə­rin eh­ti­yac duy­du­ğu mad­də­lə­ri bağ­la­ma­lar şək­lin­də da­şı­yır.Ça­yın da­şı­dı­ğı bu bağ­la­ma­la­rı yük gə­mi­si­nin kon­tey­ne­ri­nə bən­zət­sək, bu kon­tey­ner­lə­rin için­də qi­da, su və bə­zi kim­yə­vi mad­də­lər olur.Çat­dı­rıl­ma­sı tə­ci­li və zə­ru­ri olan bağ­la­ma isə ok­si­gen bağ­la­ma­sı­dır.Çün­ki hü­cey­rə­lər ok­si­gen­siz qal­sa­lar, qı­sa bir müd­dət ər­zin­də məhv olar­lar. La­kin or­qa­nizm­də qu­rul­muş qü­sur­suz sis­tem sa­yə­sin­də bü­tün bağ­la­ma­lar hü­cey­rə­lə­rə vax­tın­da da­şı­nır və ün­van­la­rı­na hə­mi­şə düz­günçat­dı­rı­lır.
İn­san öz or­qa­niz­min­də­ki bu ça­yın ax­ma­sı­nı gün­də­lik hə­ya­tın­da hiss et­mir. La­kin in­san or­qa­niz­mi o qə­dər mü­kəm­məl və ide­al şə­kil­dəplan­laşÂ­dı­rı­lıb ki, or­qa­niz­min hər bir nöq­tə­si da­mar­lar­la ör­tü­lü ol­du­ğu hal­da kə­nar­dan ba­xan­da hə­min da­mar­lar gö­rün­mür. Çün­ki in­san or­qa­niz­mi­ni əha­tə edən 2 mm qa­lın­lı­ğın­da­kı də­ri tə­bə­qə­si da­mar­la­rıus­ta­lıq­la ör­tüb giz­lə­yir.1 Bu tə­bə­qə əs­lin­də o qə­dər in­cə­dir ki, də­ri­dəəmə­lə gə­lən ən ki­çik bir cı­zıq da qa­nın kə­na­ra sız­ma­sı­na sə­bəb olur. Əgər da­mar­lar in­cə və es­te­tik bir də­ri ilə ör­tül­mə­səy­di, dün­ya­nın ən gö­zəl in­sa­nı da şüb­hə­siz ki, üzü­nə ba­xıl­ma­ya­caq qə­dər çox çir­kin, qor­xunc vəiy­rənc bir gö­rü­nü­şə ma­lik olar­dı.
Qa­nın or­qa­nizm­də çox bö­yük funk­si­ya­sı var. Ar­tıq və zə­hər­li mad­də­lə­rin qa­ra­ci­yə­rə da­şın­ma­sı, mü­da­fiə­yə kö­mək ol­maq, bə­də­nin hə­ra­rə­ti­nin bir kon­di­sio­ner ki­mi tən­zim­lən­mə­si və qi­da­la­rın la­zı­mi yer­lə­rə çat­dı­rıl­ma­sı ki­mi bir çox hə­ya­ti əhə­miy­yət­li funk­si­ya qan va­si­tə­si­lə ye­ri­nə ye­ti­ri­lir. Or­qa­nizm­də­ki qar­şı­lıq­lı in­for­ma­si­ya mü­ba­di­lə­si­nin (xə­bər­ləşÂ­mə­nin) de­mək olar ki, ha­mı­sı qan tə­rə­fin­dən tə­min edi­lir.