Avropa Komissiyası Aİ ölkələrinə təbii qaz idxalını artırmaq və bunun üçün boru kəmərinin genişləndirilməsini dəstəkləmək üçün Azərbaycanla razılaşma təklif edib.

"Unikal" Reuters-ə istinadən xəbər verir ki, müvafiq hökumətlərin təsdiqini tələb edən və dəyişdirilə bilən anlaşma memorandumu layihəsi Avropa İttifaqının Rusiya qazından asılılığı azaltmaq səylərinin bir hissəsidir.

 “Tərəflər kommersiya məqsədəuyğunluğuna və bazar tələbatına uyğun olaraq 2027-ci ilə qədər hər il ən azı 20 milyard kubmetr qaz həcmində Cənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə Avropa İttifaqına ixrac da daxil olmaqla ikitərəfli təbii qaz ticarətini dəstəkləməyi hədəfləyirlər”- layihədə deyilir.

Cənub Qaz Dəhlizi boru kəmərləri şəbəkəsinin sonuncu hissəsi olan Trans Adriatik Qaz Kəməri ötən il İtaliya kimi Avropa ölkələrinə 8 milyard kubmetrdən çox Azərbaycan qazı çatdırıb.

Layihədə deyilir ki, hər iki tərəf Avropaya tədarükləri artırmaq üçün bu şəbəkəni genişləndirmək üçün maliyyələşdirməni təşviq edəcək, belə sərmayələr planeti istiləşdirən emissiyaların qarşısını almaq üçün gələcəkdə aşağı karbon qazlarını nəql edə bilməlidir.

Tədarükün artması həm də Azərbaycandan öz qaz hasilatını genişləndirməyi tələb edəcək.

Layihədə qaz istehsalçılarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün “uzunmüddətli, proqnozlaşdırıla bilən və sabit müqavilələrin” vacibliyi vurğulanır. Lakin o, həmçinin deyir ki, gələcək qaz müqavilələri Aİ-nin iqlim dəyişikliyi hədəfləri ilə uyğunlaşdırılmalıdır, Brüssel bunun xüsusilə 2030-cu ildən sonra qaz istehlakının kəskin şəkildə azaldılmasını tələb edəcəyini bildirir.

Hər iki tərəf tədarük zəncirlərində güclü istixana qazı olan metanın, o cümlədən atmosferə atılacaq qazın toplanmasına təşviq etmək üçün tədbirləri gücləndirməlidir.

Almaniyaya qaz tədarük edən “Şimal axını 1” qaz kəmərində planlaşdırılan təmir işlərinə bu həftə başlandıqdan sonra Rusiya qazının tədarükünün daha da kəsilməsi ilə bağlı narahatlıqlar güclənib. Avropada Moskvanın bağlanma müddətini uzada biləcəyinə inanırlar.

Saziş layihəsində bildirilir ki, Aİ və Azərbaycan həmçinin qarşılıqlı əlaqələrin inkişafını öyrənəcək və hidrogenlə gələcək ticarəti müzakirə edəcəklər.

Gültəkin Ələsgər