Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun (DSMF) cari ilin ilk yarısına dair fəaliyyətinin nəticələrinə və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş kollegiya iclası keçirilib.

Nazirliyin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən unikal.org-a verilən məlumata görə, iclası giriş sözü ilə açan əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Səlim Müslümov bölgədə və dünyada mürəkkəb siyasi-iqtisadi vəziyyətin, böhran proseslərinin hökm sürdüyü şəraitdə sabitlik və əmin-amanlıq məkanı olan Azərbaycanda bütün istiqamətlər üzrə inkişaf tempinin davam etdiyini vurğulayıb: "Ölkədə yaşanan sabit inkişaf tempi sosial məsələlərin həlli və əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi istiqamətində əhəmiyyətli addımların atılması ilə müşahidə edilir. Cari ildə də ölkənin ümumi inkişafında sosial müdafiə amili ön planda dayanmaqla, bu sahədə bütün proqramların icrası, sosial cəhətdən həssas əhali qruplarının etibarlı sosial təminat sistemi ilə əhatə olunması, bu sistemin səmərəliliyinin artırılmasına və uzunmüddətli dayanıqlığına yönələn məqsədyönlü islahatların reallaşdırılması təmin olunub.

S.Müslümov cari ildə ölkədə davam edən sosial-iqtisadi inkişaf proseslərinin Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun gəlir və xərclərinin icrası sahəsində göstəricilərdə də öz əksini tapdığını, xüsusən uğurlu iqtisadi şaxələndirmənin sosial sığorta daxilolmalarına əhəmiyyətli təsirini diqqətə çatdırıb: "Bu ilin 6 ayında fondun gəlirlərinin ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 259,4 mln. manat və ya 16,6% artaraq 1 822,5 mln. manata yüksəlməsi, məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə daxilolmaların 16,7% və ya 105,3 mln. manat artaraq 1005,7 mln. manat təşkil etməsi və proqnoza 101,7% əməl olunması bunun əyani təsdiqidir. Müsbət haldır ki, qeyri-büdcə sektoru üzrə sosial sığorta daxilolmalarında artım tendensiyası davam edir və sosial sığorta haqlarının 62,9%-i və ya 632 mln. manatı qeyri-büdcə sektorundan daxil olub. Bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 9,8% və ya 56,2 mln. manat çox olmaqla, rüblük proqnozun 105 faiz icra edildiyini göstərir.

Cari ilin 6 ayında fondun xərclərinin 1 708,1 mln. manat təşkil etdiyini bildirən nazir qeyd edib ki, bu vəsaitin 1 672,40 mln. manatı və yaxud 98%-i əhaliyə ödənişlərə yönəldilib: "Əmək pensiyaları ilə bağlı xərclər 1 626,6 mln. manat, məcburi dövlət sosial sığorta haqları hesabına ödənilən müavinətlərin məbləği isə 45,8 mln. manat olub. Fondun daxilolmalarının artım səviyyəsi hər ay pensiyaların həmin ay içərisində maliyyələşdirilməsinə imkan verib. Nazir fərdi uçot sistemində qeydiyyata alınan sığortaolunanların sayının da artmaqda davam etdiyini diqqətə çatdırıb: "Bu sistemdə qeydiyyata alınan sığortaolunanların sayı cari ilin əvvəlinə nisbətən 124 770 nəfər və ya 3,7% artaraq 2017-cı il 1 iyul tarixə 3 496 678 nəfərə çatıb. Onlardan 59,5%-i kişilər, 40,5%-i qadınlardır.

S.Müslümov bildirib ki, pensiyaçıların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi məqsədilə 2017-ci ilin yanvarın 1-dən bütün növ əmək pensiyalarının sığorta hissəsinin əvvəlki ilin istehlak qiymətləri indeksinə uyğun, yəni 12,4% indeksləşdirilərək artırılması həyata keçirilib: "Ümumiyyətlə, sosial təminat sisteminin mühüm bir sahəsi olan pensiya təminatı sahəsində artım dinamikası 2017-ci ildə də davam edir. Cari ilin 1 iyul tarixinə ölkədə əmək pensiyalarının orta aylıq məbləği ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 6,4% artaraq 201,7 manata, o cümlədən yaşa görə əmək pensiyalarının orta aylıq məbləği 6,4% artaraq 224 manata çatıb. Pensiyaçıların sayı isə cari ilin 1 iyul tarixinə 1 mln. 325 min nəfər (ölkə əhalisinin 13,5%-i) təşkil edir ki, onlardan 59,2%-i yaşa görə, 11,5%-i ailə başçısını itirməyə görə, 29,3%-i əlilliyə görə pensiya alanlardır.

S.Müslümov 1 may tarixli fərmanın pensiya qanunvericiliyində bu il iyulun 1-dən qüvvəyə minən dəyişikliklərin pensiya təminatı sisteminin fəaliyyətində sığorta prinsiplərini əhəmiyyətli şəkildə gücləndirdiyini vurğulayıb: "Bununla da bazar iqtisadiyyatı şəraitində əhalinin sosial müdafiəsində mühüm faktor kimi vətəndaşların pensiya təminatı sistemində və üzləşə biləcəkləri sosial risklərin səmərəli idarə olunmasında, bu risklərin mənfi nəticələrinin minimallaşdırılmasında daha fəal iştirakı stimullaşdırılır. Qazanılan pensiya hüquqları ilə toplanılan sığorta vəsaitləri arasında balanslaşdırmanın həyata keçirilməsi, pensiya təminatı sistemində təyin olunan pensiya məbləğinin ödənilən sığorta haqqına mütənasibliyi, sığorta prinsiplərinə uyğun olmayan ödəmələrin tənzimlənməsi və s. kimi mühüm məsələlərin həlli təmin olunur. Eyni zamanda bu dəyişikliklər başlıca məqsədlərdən biri olan - pensiya təminatı sisteminin uzunmüddətli dövr üzrə maliyyə dayanıqlılığına əsaslı təminat verir.

Son illərdə nazirliyin fəaliyyət sahələrində İKT-nin uğurlu tətbiqi işlərinin aparıldığını qeyd edən S.Müslümov yeni yaradılan elektron sistemlər nəticəsində əmək və sosial müdafiə, əlilliyin qiymətləndirilməsi sahələrində idarəetmənin və əhaliyə xidmətlərin müasir və şəffaf şəkildə qurulduğunu diqqətə çatdırıb: "Sığortaedənlərin təqdim etdiyi hesabat formalarının ümumi sayının azaldılaraq vahid rüblük hesabatla əvəz edilməsi və 2017-ci ilin 1 aprel tarixindən real rejimdə məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə fərdi uçot əsaslı vahid rüblük hesabat alt sisteminin tətbiqinə başlanılması əhaliyə xidmətlərin elektron müstəvidə sadələşdirilməsi və keyfiyyətinin yüksəldilməsi, səmərəli iş mexanizmlərinin tətbiqi yönündə ötən dövrdə aparılan işlərin davamıdır.

Nazir ölkəmizdə bütün sosial proqramlar kimi, Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələrinin mənzillə təminatı proqramının da uğurla icra edildiyini vurğulayıb: "Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən ötən il 288 nəfər Qarabağ müharibəsi əlili və şəhid ailəsinin yeni mənzillə təminatı həyata keçirilib. Cari ildə də nazirliyin sifarişi ilə Şəmkir, Tərtər, Salyan, Astara, Füzuli, Zaqatala Qazax, İsmayıllı rayonlarında inşa olunmuş yeni fərdi yaşayış evləri, ümumilikdə 29 ev bu təbəqələrdən olan insanlara təqdim olunub.

Cari ilin ilk yarımilində respublika əhalisinin 4,4%-nə və ya 442 800 nəfərə aylıq və birdəfəlik sosial müavinət, 58 638 nəfərə isə Azərbaycan Prezidentinin aylıq təqaüdlərinin təyin olunaraq ödənildiyini qeyd edən S.Müslümov bu məqsədlər üçün ödənilən vəsaitin məbləğinin ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 7,5 mln. manat və ya 4,2% artdığını, bunun da sosial müdafiə sahəsində dövlət qayğısının ildən ilə artmasının bir göstəricisi olduğunu qeyd edib: "2016-cı ilin 15 fevralından tətbiq olunan ünvanlı dövlət sosial yardımı üzrə Vahid Elektron Müraciət və Təyinat Alt Sistemi dövlət sosial yardım sisteminin müasir əsaslar üzərində və tam şəffaf şəraitdə, ünvanlılıq prinsipinə uyğun formalaşmasına imkan verən, ötən müddətdə özünü məhz gözlənilən səviyyədə doğruldan uğurlu təcrübələrimizdən biridir. Sosial yardımın alınması üçün vətəndaşlar tərəfindən edilən elektron müraciətlərə sistem tərəfindən elektron şəkildə baxılaraq qərar qəbulu prosesi normal qaydada davam etdirilir. Həmin elektron sistemin tətbiqi ictimai məmnunluğa səbəb olmaqla ünvanlı dövlət sosial yardımı ilə əlaqədar şikayət xarakterli müraciətlərin sayının da minimuma enməsi ilə nəticələnib.
İclasda hesabat məruzəsi ilə çıxış edən nazirlik yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun direktoru Zakir Babayev sosial cəhətdən həssas əhali qruplarının maddi təminatlarının gücləndirilməsi, əlilliyi olan şəxslərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların diqqət və qayğı ilə əhatə olunması, sosial xidmətlərin təşkili və s. sahələrdə görülən işləri diqqətə çatdırıb. Qeyd olunub ki, hesabat dövründə Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sosial xidmət müəssisələrində dövlət təminatında yaşayanların sayı 1089 nəfər təşkil edib. Bu dövrdə Fondun yerli orqanlarının sosial işçiləri tərəfindən 11 209 nəfər tənha ahıl və əlilliyi olan şəxsə evlərində sosial məişət xidməti göstərilib. Nazirliyin sosial sifarişləri əsasında ixtisaslaşmış QHT-lər tərəfindən icra olunan layihələr üzrə 2000 nəfərdən çox ehtiyacı olan uşaq reabilitasiya yönümlü sosial xidmətlərlə təmin olunur. Son 6 ayda əlilliyi olan insanların asudə vaxtının təşkili məqsədi ilə bu təbəqədən olan 906 nəfərin Lənkəran, Xaçmaz və Quba rayonlarında yerləşən istirahət sağlamlıq mərkəzlərində istirahəti təşkil edilib və hazırda da bu işlər davam etdirilir.

Sağlamlıq imkanları məhdud gənclərin peşə reabilitasiyasının və insan alveri qurbanlarına ehtiyac duyduqları yardımların təşkili, əlilliyi olan şəxslərin sosial-məişət problemlərinin həllinə köməklik göstərilməsi və digər aidiyyəti fəaliyyət sahələrində görülən işlər də diqqətə çatdırılıb.

İclasda 2017-ci ilin birinci yarımilində əhalinin sosial cəhətdən həssas qruplarının sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, sosial proqramların icrası sahəsində görülən işlərin yekunları və qarşıda duran vəzifələr ətraflı müzakirə edilib. Bu sahədə müsbət nəticələr vurğulanmaqla, yol verilmiş ayrı-ayrı nöqsanlara da toxunulub. Öz fəaliyyətini və əhaliyə xidmətin təşkilini düzgün qura bilməyən və işində nöqsanlara yol verən vəzifəli şəxslər barəsində intizam tənbehi tədbirlərinin görülməsinə dair qərarlar qəbul edilib.

S.Müslümov pensiya qanunvericiliyində dəyişikliklərdən irəli gələn məsələlər, sığortaedənlərlə işin, habelə sosial cəhətdən həssas əhali qruplarının sosial müdafiəsinin səmərəli təşkili və s. ilə əlaqədar tapşırıqlarını verib.