Zerdeçal və yaşıl çay kimi tez-tez istehlak edilən otlar zərərsiz görünə bilər, lakin onlardan həddindən artıq istifadənin qaraciyərin zədələnməsinə səbəb olması narahatlıq doğurur.
"Unikal"ın məlumatına görə, yeni bir araşdırma göstərir ki, ABŞ-də böyüklərin 7%-i 15,6 milyon insan bitki mənşəli məhsuldan istifadə edir. Tədqiqatçılar bildirirlər ki, onlardan çoxu qaraciyər zəhərlənməsi ilə xəstəxanaya yerləşdirilib.
Miçiqan Universitetinin qastroenterologiya kafedrasının dosenti, Dr.Alisa Likhitsup altı ən məşhur otun istifadəsini araşdırıb.
Tədqiqat işinə zerdeçal, yaşıl çay, Garcinia cambogia otu, qara cohosh, qırmızı maya düyü və wisteria daxildir.
2017-2021-ci illər arasında federal sağlamlıq məlumat bazasında təxminən 9 700 böyüklərin məlumatlarını araşdıran tədqiqatçılar bitki mənşəli məhsullardan istifadənin yüksək nisbətlərini tapıblar.
Dr. Likhitsup komandası hesab edir ki, 11 milyondan çox böyüklər mütəmadi olaraq zerdeçal əlavələri qəbul edir, əsasən ağrı və ya artriti aradan qaldıra bilər.
Eynilə, 3 milyondan çox böyüklərin enerji artırmaq və arıqlamağa kömək etmək üçün başqa bir potensial qaraciyər toksini olan yaşıl çay ekstraktı istifadə etdiyi təxmin edilir.
Dr. Likhitsup və həmkarları qeyd etdilər ki, istehlakçılar bitki mənşəli məhsullardan həddindən artıq istifadə edə və ya faktiki inqrediyentləri əks etdirməyən etiketlərlə aldada bilərlər. Bu, daha çox insanın xəstəxanaya yerləşdirilməsinə səbəb ola bilər.
Milli məlumat bazasına görə, 2004 və 2014-cü illər arasında bitki mənşəli istifadə nəticəsində qaraciyərin zəhərlənməsi halları təxminən üç dəfə artıb, bəziləri ağır və hətta ölümcül olub.
Bitki mənşəli əlavələrdən istifadə edən insanlar, əlavələrdən istifadə etməyən insanlarla müqayisədə artrit, tiroid xəstəlikləri və ya xərçəng kimi bəzi xroniki xəstəliklərlə daha çox mübarizə aparırlar. Tədqiqat zamanı məlum olub ki, halların üçdə ikisində insanlar reseptlə yazılan dərmanlarla eyni vaxtda bitki mənşəli dərman qəbul edirlər.
Komanda xəbərdarlıq etdi ki, əgər bitki mənşəli məhsullar həddindən artıq istifadə olunarsa, qaraciyərin zədələnməsi "nəinki ağır ola bilər, həm də sarılıq ilə qaraciyərin zədələnməsinə, ölümcül ola bilər və ya qaraciyər transplantasiyasına səbəb ola bilər".
Gülayə Mecid
