Tədqiqatlar göstərir ki, melatonin hormonu səviyyəsinin aşağı olması yuxu problemi olan insanlarda daha çox rast gəlinir. Bəs, bu hormonu tarazlıqda saxlamaq üçün nələrə diqqət edilməlidir? 

İnsan bədənimizdə istehsal olunan və "yuxu hormonu" adlanan kimyəvi maddə olan melatonin yuxu dövrümüzü tənzimləyir. Həmçinin hüceyrələri yeniləyir, immunitet sistemini tənzimləyir, antioksidant təsiri ilə qocalmanı gecikdirir, xərçəng və ürək-damar xəstəliklərinə qarşı qoruyucu təsir göstərir. Bu gün melatonin çatışmazlığının çox rast gəlindiyini ifadə edən mütəxəssislər bu problemlə mübarizə yollarını belə izah edirlər. Bədəndə melatonin istehsalını artırmaq üçün bu göstərişlərə əməl etmək zəruridir.

“Unikal” həmin yolları təqdim edir:

- Yatdığınız mühit sərin, sakit və qaranlıq olmalıdır. Gecələr pəncərələrin işığını kəsin, yataq otağında gecə işıqlarından və rəqəmsal cihazlardan istifadə etməyin. Lazım gələrsə, yuxu eynəkləri taxın. Parlaq bir mühitdə yatmaq melatonin səviyyəsinin kafi olmamasına səbəb olacağı üçün beyin yuxuya getməkdə çətinlik çəkə bilər. Yatmazdan 1 saat əvvəl elektron cihazlarınızı kənara qoyun.

- Bu hormonun ifrazı ümumiyyətlə axşam saat 21.00-22.00 arasında başlayır və gecə saat 02.00-04.00 arasında ən yüksək həddə çatır. Gecə yarısından əvvəl yatmaq melatonin səviyyənizi artırmaq üçün vacib bir addım ola bilər.

- Mümkünsə, hər gün eyni vaxtda yatmağa və oyanmağa çalışın. Həftə sonları və bayram günlərində belə bu cədvəli davam etdirməyə səy götərin.

- Gün ərzində orta hesabla 30 dəqiqə açıq havada günəş altında vaxt keçirin. Bu, D vitamini istehsalını artırır və gündüzlər serotonin, gecələr isə melatonin ifrazını artırır.

- Gün ərzində siqaret, spirt və həddindən artıq kofein istehlakı da melatonin səviyyəsinin ciddi şəkildə azalmasına səbəb ola bilər.

-  Uşaqlarınıza daha az şəkərli qidalar verin, onların qida rasionuna əlavə edilən zərif şəkər beyni lazımsız şəkildə həddən artıq stimullaşdırır. Çox şəkərli qidalar və ya hazır meyvə şirəsi qəbul edən insanlarda qan şəkəri qəfil yüksəlir ki, bu da yuxu zamanı melatoninin normal ifrazını pozur.

Təbii dəstəklər:

- Valerian minilliklər boyu xalq təbabətində istifadə edilən dərman bitkisidir. Çiçəklərindən ətir hazırlamaq üçün istifadə edilərkən, kökləri rahatlaşdırıcı və yuxuya səbəb olan təsirə malikdir. Yatmadan yarım saat əvvəl şüyüd, razyana və ya çobanyastığı çayı içmək də faydalıdır. Zoğal, albalı, alma, banan, lobya, lobya, noxud, xiyar, küncüt, kətan toxumu, fındıq, fenugreek, xardal, wort və balıq kimi paxlalı bitkilər də melatonin hormonunun ifrazını artırır. Qoz və badam da melatonin deposu hesab edilir. Bu qidaları axşamlar istehlak etmək daha faydalıdır.

Zərifə Nağıyeva